سولات ادبیات فارسی ۲سال دوم(نیم سال اول )

ادبیات فارسی 2

باسمه تعالی

شماره 1

 

الف- معنی لغات مشخص شده ی زیر را بنویسید .(2 نمره)

1- پیغام اومفتاح فتوح است .                                              2- از او خواست دستوری امّا ندید.

3- چو سوفارش آمد به پهنای گوش.                                  4- آثار شادی در وجناتش پدیدار گردید.

5- وکیل باشی مثل جرزخیس خورده وارفت .                  6-ماه ایارش آواز ماست ،میان مزارع زیتون .

7- آسمان با ابرهای سیاهی شبیه به دودهای متراکم پوشیده بود.

8- بشد تیز رهّام باخود وگبر.

ب- ابیات و عبارات زیر را به فارسی روان امروزی برگردانید.(6 نمره)

حالا برایت نقل می گویم .25/0

دستهایش را به سنگ مردگان آویختند 25/0

ما بهره ی خودمونو دادیم . 25/0

دل ما را هوای خود ده .25/0

فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ .5/0

چه زنم چونای هر دم ، زنوای شوق اودم ؟ 5/0

یکی از حضّار که کبّاده ی  شعر و ادب می کشید .5/0

دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین          به علی شناختم من به خدا قسم خدا را  75 /0

الهی ما را آن ده که آن به و مگذار ما را به که ومه. 75/0

10- بر او راست خم کرد وچپ کرد راست                            خروش از خم چرخ چاپی بخاست .       1

11- چو تویی قضای گردان ،به دعای مستمندان                      که زجان مابگردان ره آفت قضا را .       1

ج- شعر حفظی – ابیات زیر را کامل کنید .(1 نمره)

آن قصر که جمشید در او ………………… گرفت                  آهو بچه کرد ورو به ………………گرفت

بهرام که …………………… می گرفتی همه عمر                    دیدی که چگونه…………… بهرام گرفت

د-دانش های ادبی ( 3 نمره)

نویسندگان آثار زیر را بنویسید.75/0

الف-مناجات نامه :                          ب- حمله ی حیدری:                          ج: چمدان:

آغازگر واقع گرایی در نثر فارسی و پدر داستان نویسی معاصر ،کیست؟ 25/0

دو مورد از اصلی ترین مسایل ادب پارسی را ذکر کنید .5/0

مشهورترین چهره  ی ادب پایداری سیاهان کیست ؟ و اثر معروفش چه نام دارد ؟ 5/0

برجسته ترین آرایه ی ادبی به کار رفته در بیت زیر را بیابید.5/0

خیزید وخزآ‎رید که هنگام خزان است                       باد خنک از جانب خوارزم وزان است.

به چه آرایه ای «‌تلمیح»‌گفته می شود ؟5/0

ن-خودآزمایی (4 نمره)

در عبارت « برکشته های  ما جز باران رحمت خود مبار » مقصود از «‌کشته ها » چیست؟ 5/0

« تو قلب سپه را به آیین بدار » یعنی چه ؟ 5/0

عبارت « چند مرده حلّاج بودن » کنایه از چیست؟ 5/0

با توجّه به داستان گیله مرد ،شخصیت گیله مرد نماد چه انسانی در عصر خود است؟ 5/0

در شعر « تورا می خوانم » اثر پابلو نرودا ، مقصود شاعر از جمله ی « ما این را از گذشته به ارث می بریم» چیست؟ 5/0

زیتون نماد چیست ؟ ونشانه ی کدام کشور است ؟ 5/0

مقصود از « نرون مرد ، اما رم نمرده است » و «‌با چشم هایش می جنگد » چیست ؟ 1

هـ  - درک مطلب (4 نمره ) –با توجـّه به عبارات زیر به سؤالات پاسخ دهید .

از تمام بندرگاه هایش راندند / زیبای کوچکش را ربودند / وگفتند تو آواره ای / به راستی که شب رفتنی است / نه اتاق توقیف ماندنی است / و نه حلقه های زنجیر / ودانه های خشکیده ی خوشه ای / دره ها را از خوشه ها لبریز خواهد کرد / از سایه های آبی ،خارهای سرخ/ براجساد به جا مانده فرو ریخت /آیا از سرزمین توبود که فرشتگان / سرودهای صلح وشادی انسان را برای چوپانان خواندند ؟/ وقتی که مرگ در شکم درندگان / برسر زنان گریان به « دبکه »‌پرداخت / جز اوکسی نخندید./

منظور از «‌زیبای کوچکش » چیست ؟ 5/0

« شب » استعاره از چیست ؟ 5/0

در کدام عبارت می توان امید شاعر را به آینده ای درخشان مشاهده کرد ؟ 5/0

مقصود از «‌سایه های آبی » و « خارهای سرخ» چیست ؟5/0

« دبکه» یعنی چه ؟1

منظور از « سرودهای صلح و شادی » و « چوپانان » چیست ؟ 1

ادبیات فارسی 2

باسمه تعالی

شماره 2

 

الف- لغات مشخص شده را معنی کنید :2 نمره

1- با حال استیصال پرسیدم                                       2- اما علامت ،دیگر به خیابان اصلی پیچیده بود.

3- ماه آذارش ، پشته ها را با شقایق ها می آید                      4- ازو خواست  دستوری  اما ندید

5- شاخه های عظیم به وضعی موحش سیخ ایستاده بودند               6- چو سوفارش آمد به پهنای گوش

7- یکی تیر الماس پیکان چو آب                 8- به سرگرد گفتی که ما بهره ی خود مونو دادیم

1-(                      )     2-(                   )  3- (                           )   4- (                         )

5-(                      )    6-(                   )  / 7- (                           )   8- (                         )

ب- ابیات و عبارات زیر را معنی کنید .6 نمره

یکی از حضار که کباده شعر و ادب می کشید چنان محفوظ گردیده بود که جلو رفته جبهه شاعر را        بوسید. 1 نمره

به سوی هژبر ژیان کرد روی /به پیشش برآمد شه جنگجوی  1

خروشید کای مرد رزم آزمای /هماوردت آمد مشو بازجای  75/0

به دو چشم خون فشانم هله ای نسیم رحمت / که زکوی او غباری به من آر توتیا را   75/0

مسیوتم ،لابد خودت را یک جنتلمن تصور کرده ای  5/0

شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید    5/0

حالا دلت خواسته برایت نقل بگویم 5/0

خودتو منو تلکه کردی 25/0

آن لاورتون را خودم به درک می فرستم   25/0

عبدالله عمر بکاست اما عذر نخواست   25/0

ج- حفظ شعر    1نمره

مصرع دوم بیت زیر را بنویسید : 5/0

در طبع جهان اگر وفایی بودی /…………………  …………………

جاهای خالی را تکمیل کنید :5/0

آمد …………………… ، کشتی قالب ببست / باز چو کشتی شکست ، ………………………

 

خودآزمایی 4 نمره

« برکشته های  ما جز باران رحمت خود مبار » مقصود از کشته ها چیست ؟

عبارت کنایی « چند مرده حلاج بودن »‌را معنی کنید .

با توجه به درس گیله مرد « محمد ولی » نماد چه انسانی است ؟

در شعر تورا می خوانم مقصود شاعر از جمله ی « ما این را از گذشته به ارث می بریم » چیست؟

فرشتگان سرودهای صلح و شادی را برای چوپانان خواندند منظور از کلمات مشخص شده چیست ؟.

محوری ترین پیام داستان هدیه ی سال نو چیست؟

زیتون نماد صلح کدام کشور است؟

درک مطلب  4 نمره

مگر ای سحاب رحمت توبیاری ار نه دوزخ / به شرار قهر سوزد همه جان ماسوارا » شاعر از علی (ع) چه می خواهد ؟ 5/0

تهمتن برآشفت با توس گفت / که رهام را جام باد ست جفت / رهام چگونه معرفی شده است 5/0

چوآن آهنین کوه آمد به دشت / همه رزمگه کوه فولاد گشت

الف- آهنین کوه استعاره از کیست  5/0                ب- شاعر از چه نظر میدان جنگ را به کوه مانند کرد 5/0

به سوی هژبر ژیان کرد روی / به پیشش برآمد شه جنگجوی » هژبر ژیان کیست ؟ 5/0

مفهوم کنایی « کاسه کوزه یکی شده بودیم»‌چیست ؟ 5/0

سرزمین ما زمرد است / ولی در بیابانهای تبعید/ بهارهای پیاپی /جز زهر بر چهره ی ما نمی پاشد  شاعر از چه نظر سرزمین را به زمرد مانند کرده است ؟ 5/0

یکهو می بینی رنگ شب پریده است » چه زمانی را نشان می دهد؟5/0

دانش های ادبی   3 نمره

خاوران نامه چه نوع حماسه ای است ؟ 5/0

2- نویسندگان « سال پنجم الجزایر ، مجمع دیوانگان » را بنویسید   5/0

3- گیسوان زیبای دلا چون آبشار طلایی رنگ می درخشید » وجه شبه ومشبه را مشخص کنید  1 نمره

نخستین مجموعه ی سیمین دانشور چه نام دارد ؟ 5/0

ادبیات فارسی 2

شاعر مقاومت فلسطین لقب کیست؟

  باسمه تعالی

    شماره 3

 

الف-معنی لغات مشخص شده را بنویسید : ( 2 نمره)

1- ای صمدی که از ادراک خلق جدایی                 2- فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ

3- یک دست دیگر ظرف عاریه بگیریم                  4- یک کت مندرس را از آن بیرون کشید

5- با حال استیصال پرسیدم                                     6- از ابرهای سیاهی شبیه به دودهای متراکم پوشیده بود.

7- ماه اَیارش آواز ماست .                                      8- زمانه مرا پتک ترک تو کرد .

ب-خود آزمای :  4 نمره

مقصود از “ کیمیای هستی ” در مصراع « کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را » چیست ؟ 5/0

در داستان « هدیه ی سال نو» چرا نویسنده عمل مادام سوفیا را چپاول وغارت دانسته است؟ 5/0

عبارت « شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید » یعنی چه ؟ 5/0

« سربه گرد آوردن » یعنی چه؟  5/0

 چرا نویسنده فیلم نامه را « بچه های آسمان » نامیده است؟ 5/0

عمو تم ضعف اربابش را چگونه به رخش کشید ؟ 5/0

عبارات زیر ار معنا کنید :

- سماق مکیدن                                          - چند مرده حلّاج بودن    1

پ- حفظ شعر (1 نمره) – جاهای خالی را پر کنید :

1- هر نفس ……………… می رسد از چپ و راست        ما به فلک می رویم……………که راست؟ 5/0

2- بهرام که گور می گرفتی همه عمر                          ……………………………………………    5/0

ت- دانش ادبی  :   3 نمره

منظومه ی معروف شهریار چه نام دارد ؟ سووشون نوشته ی کیست ؟  5/0

پدر داستان نویسی ایران کیست ؟  25/0

“ حمله ی حیدری ” اثر کیست ؟ چه نوع حماسه ای است ؟ 5/0

فرق نمایش نامه و فیلم نامه چیست ؟      5/0

5-در ابیات زیر بارزترین وزیباترین آرایه را مشخص کنید :

- نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت               متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را      5/0

-بر او راست خم کرد و چپ کرد راست                      خروش از خم چرخ چاچی بخاست      5/0

6- مشهورترین شاعر ادب پایداری در شیلی کیست؟   25/0

ث- معنی نظم ونثر  :   6 نمره

1- علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را             که به ماسوا فکندی همه سایه ی هما را    75/0

2- تهمتن برآشفت و با توس گفت                             که رهام را جام باده ست جفت        5/0

3- به خوابگاه عدم گر هزار سال بخسبم                     به خواب عافیت آنگه به بوی موی تو باشم          75/0

4- سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد           دلبر که در کف اوموم است سنگ خارا     1

5- دلیران میدان گشوده نظر                                       که برکینه اول که بندد کمر   5/0

6- مگر ای سحاب رحمت تو بباری از نه دوزخ             به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را   75/0

7- الهی عبدالله عمر بکاست ، اما عذر نخواست .   5/0

یکی از حضار که کبّاده ی شعر وادب می کشید ،جلو رفته ،جبهه شاعر را بوسید   5/0

زهم رد نمودند هفتاد حرب    25/0

10-تنی لرز لرزان و رخ  سندروس   25/0

11- بر مصطفی بهر رخصت دوید   25/0

ج- درک مطلب : 4 نمره  - با توجه به عبارات به سؤالات پاسخ دهید :

“ عنان  را گران کرد و او را بخواند”  عنان گران کردن کنایه از چیست ؟  5/0

به سوی هژبرژیان کرد رو        به پیشش برآمد شه جنگجو    5/0

منظور از کلمات مشخص شده چه کسانی است ؟

3- زیبای کوچکش را ربودند / وگفتند تو آواره ای ، زیبای کوچک منظور چیست؟   5/0

4- “ ای کاش اهمیت در نگاه تو باشد ” این جمله یعنی چه ؟       5/0

5-“ کلاهش را برداشت و از زیر آن آبشار طلایی رنگ سرازیر شد ” آبشار طلایی استعاره از چیست؟  5/0

6- با عشق خود چه کنیم / در حالی که چشمانمان پر از خاک و شبنم یخ زده است ؟   5/0

عشق خود در عبارت بالا به چه اشاره دارد ؟

7 – “ زمین آهنین شد ، سپهر آبنوس ” – منظور از عبارات مشخص شده چیست ؟  5/0

8- نِرون مرد ، امارم نمرده است – این عبارات یعنی چه ؟   5/0

 

 

 

ادبیات فارسی 2

   باسمه تعالی

       شماره 4

 

الف) کلمات خط کشیده شده را معنی کنید    2 نمره

1- ماه نیسانش دشت ها را با شکوفه ها می شکوفاند          2- نه جان دلم با مال می رویم

3- آن لاورتون را خودم به درک فرستادم                           4- جلو رفته جبهه ی شاعر را بوسید

5- فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ                                6- چورهام گشت از کشانی ستوه

7- چشم ما را ضیای خود ده                                                8- با حال استیصال پرسیدم

1-                                  2-                                3-                               4-

5-                                   6-                               7-                               8-

ب) درک مطلب   4 نمره

1- خواستار چیزی بودن معنی کدام کنایه است ؟              5/0

2- حبیب خدای جهان آفرین / نگه کرد بر روی مردان دین   1

منظور از حبیب خدای جهان آفرین       و مردان دین چیست؟

کمان را به زه کرد زود اشکبوس / تنی لرزلرزان و رخ سندروس در مصرع دوم وجه شبه چیست؟  5/0

بخندید رستم به آواز گفت / که بنشین به پیش گرانمایه جفت

منظور از گران مایه جفت چیست      ولحن گفتار رستم چگونه است ؟   1

سلام او در وقت صباح مؤمنان را صبوح است ، منظور از سلام چیست؟  5/0

مخاطب شاعر در بیت زیر کیست؟

چوتویی قضای گردان مستمندان /که زجان ما بگردان ره آفت قضا را   5/0

ج- آرایه های ادبی وتاریخ ادبیات    3 نمره

« براو راست خم کردو چپ کرد راست / خروش از خم چرخ چاچی بخاست »

هدف شاعر از بهره گرفتن صامت های « خ و چ » چیست ؟ 5/0

دلا کلاهش را برداشت و از زیر آن آبشار طلایی رنگ سرازیر شد » از چه آرایه ای  استفاده شده است ؟ 5/0

نخستین مجموعه داستان سیمین دانشور چه نام دارد ؟  5/0

4- داستان « گیله مرد » از کدام اثر بزرگ علوی برگزیده شده است   5/0

5- یکی از حماسه های مصنوع را نام ببرید    5/0

6- موضوع کدام اثر با دیگران متفاوت است ؟   5/0

الف) خوشه های خشم    ب) سال پنجم الجزایر    ج) انگیزه ی نیکسون کشی    د) مائده های زمینی

د- خود آزمایی             4 نمره

1- برکشته های ما جز باران رحمت خود مبار   منظور از کشته چیست؟   5/0

2- سربه گردآوردن کنایه از چیست؟   5/0

3- در داستان گیله مرد  محمدولی  نماد چه انسانی است ؟  5/0

شلخته درو کنید تا چیزی گیر خوشه چین ها بیاید  چه ویژگی از انسان را بیان می کند . 5/0

« دبکه » جشن ملی کدم کشور است ؟ 5/0

محوری ترین پیام داستان هدیه سال نو چیست ؟    5/0

 فرشتگان سرودهای صلح وشادی انسان را برای چوپانان خواندند منظور کلمات خط کشیده را بیان               کنید . 1

هـ – معنی عبارات و ابیات زیر را بنویسید   6 نمره

تک و تنها می آید سی میدان ،فکری است چه طور یک تنه با آن همه  دشمن لعین جر بکند .  1

که ناگاه عمر آن سپهر نبرد/برانگیخت ابرش برافشاند گرد  1

3- چو سوفارش آمد به پهنای گوش / زشاخ گوزنان برآمد خروش     75/0

4- بشد تیز رهام با خود وگیر /همی گرد رزم اندر آمد به ابر    75/0

5- عبدالله عمر بکاست عذر نخواست   5/0

6- نرون مرد ولی رم نمرده است    5/0

7- در صرف کردن صیغه ی بلعت اهتمام تامی داشتند   5/0

8- از او خواست دستوری اما ندید    5/0

9- آدم را کفری می کنند   25/0

10- هزار مرتبه قرآن را مهر کردید    25/0

و-   حفظ شعر     1 نمره

بیت بعدی بیت زیر را بنویسید

ما به فلکبوده ایم یار ملک بوده ایم / باز همان جارویم جمله که آن شهر ماست

……………………………………………/…………………………………………………  باسمه تعالی

شماره 5

 

الف- ابیات و عبارات زیر را به نثر روان معنی کنید .    6 نمره

1- برو ای گدای مسکین در خانه ی علی زن               که نگین پادشاهی دهد از کرم  گدا را    1

2- چو سوفارش آمد به پهنای گوش                        زشاخ گوز نان برآمد خروش   1

3- تنها همان رتبه ها بالا را وعده بگیر ومابقی را نقداً خط بکش    75/0

4- با عشق خود چه کنیم / در حالیکه چشم ها  ودهانمان پراز خاک و شبنم یخ زده است     75/0

5- مهر او بلانشینان را کشتی نوح است    5/0 

  6- فلک باخت از سهم آن جنگ رنگ  5/0

7-تو قلب سپه را به آیین بدار    5/0

8- ماه آذارش ، پشته ها را با شقایق ها و نرگس ها می آراید    5/0

9- از و خواست دستوری اما ندید   25/0    

 10- سر و پکالش خینی می شود     25/0

ب- لغات مشخص شده را معنی کنید    2 نمره

ای صمدی که از ادراک خلق جدایی  2- آثار شادی در وجناتش نمودار گردید

3-آن لاور تون را خودم به درک می فرستادم .   4- شاخه های عظیم به وضعی موحِش سیخ ایستاده بودند .

5-چه پیام ها سپردم همه سوز دل صبا را .    6- نهنگ یم قدرت حق علی .

7-هر کس به عنوان ولیمه کباب غاز صحیحی بدهد .  8- چه طور یک تنه با آن همه دشمن لعین جر بکند .

ج- خود آزمایی   4 نمره

عبارت کنایی « دندان به دندان خاییدن » یعنی چه ؟

 معنی کنایی عبارات زیر را بنویسید .الف)سماق مکیدن (             ) ب) شکم را صابون زدن (           ) 5/0

 چرا نویسنده ی « بچه های آسمان» این عنوان را برای فیلم نامه ی خود انتخاب کرده است ؟ 5/0

در داستان گیله مرد « مأمور دوم وگیله مرد» نماد چه انسانهایی در عصر خود هستند ؟ 5/0

جمله ی « ای کاش عظمت در نگاه تو باشد نه در چیزی که به آن می نگری » را با این شعر سهراب سپهری « چشم ها را باید شست ، جور دیگر باید دید » مقایسه کنید ؟ 5/0

در بیت « چه زنم چو نای هر دم زنوای شوق اودم ؟   که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را » منظور از       « لسان غیب » چیست ؟  5/0

مفهوم کنایی « چانه اش گرم شده » چیست ؟ 5/0

د- درک مطلب    4 نمره

1- با توجه به شعر به چهار پرسش زیر پاسخ  دهید.

به راستی که شب رفتنی است / نه اتاق توقیف ماندنی است / ونه حلقه های زنجیر / نرون مرد اما رم نمرده است/ با چشم هایش می جنگد.  5/0

الف- در مصراع اول « شب» نماد چیست ؟

ب) مقصود شاعر از عبارت « با چشم هایش می جنگد » چیست؟  5/0

د) به نظر شاعر چه چیزی پایدار نمی ماند ؟   5/0

2- در عبارت زیر مقصود از « سایه های آبی » و « خارهای سرخ» چیست ؟   5/0

و از سایه های آبی ، خارهای سرخ / بر اجساد مانده و ………………… فرو ریخت .

در شعر « و در قهقهه ی فشنگ ها ، برسر زنان گریان به دبکه پرداخت » دبکه به چه معنی است ؟  5/0

عبارت « سربه گردآوردن » یعنی چه ؟  5/0

مفهوم کنایی « کبّاده ی چیزی را کشیدن » چیست ؟  5/0

هـ – دانش های ادبی    3 نمره

نویسنده ی کتابهای « سووشون » و « بینوایان » را نام ببرید . 5/0

حماسه ی طبیعی به چه نوع حماسه ای گفته می شود ؟   5/0

دو تن از چهره های برجسته ی ادبیات مقاومت فلسطین را نام ببرید؟  5/0

داستان کوتاه در ایران با چه مجموعه ای و بوسیله ی چه کسی بوجود آمد ؟   5/0

ویژگی های مناجات  خواجه عبدالله انصاری چیست ؟   5/0

در هر یک از ابیات زیر یک آریه ی ادبی مشخص کنید ؟  5/0

الف) آسمان بار امانت نتوانست کشید                قرعه ی کار به نام من دیوانه زدند .

ب) به گرز گران دست برد اشکبوس                  زمین آهنین شد سپهر آبنوس

و – حفظ شعر   1 نمره

الف) خود زفلک برتریم وزفلک افزون تریم                  ………………………………………………………… 5/0

ب)…………………………………………………                دیدی که چگونه گور بهرام گرفت    5/0

سولات ادبیات فارسی سال اول (نیم سال اول )

ادبیات فارسی 1

 باسمه تعالی

                                                                                                                                                  شماره 4                

 

 

الف) معنی ابیات و عبارات زیر را به نثر روان بنویسید .                  6 نمره

ارجمند گرداننده ی بندگان ازخواری .(5/0)

سمک گفت :در این کار تعبیه ای است .(5/0)

هول عیّاری ای کرده است؟(5/0)

دفتر آسمان پاره پاره (5/0)

آن هم از مردمی که تمام عمر در لاک خودشان بوده اند .(5/0)

قطره ی علم است اندر جان                          وارهانش از هوا و زخاک تن (5/0)

دردکان بودی نگهبان دکان                           نکته گفتی با همه سوداگران (5/0)

پدر را نباید که داند پسر                                که بندد دل و جان به مهر پدر (5/0)

همی خواست پیروزی ودستگاه                      نبود آگه از بخشش هور و ماه(5/0)

10- بدوگفت ارایدون که رستم تویی                  بکشی مرا خیره از بدخویی (75/0)

11- وای بر جان توکه بدگوهری                        جان بری کرده ای و جان نبری (75/0)

ب) هر یک از لغت های مشخص شده را معنی کنید .                    2 نمره

1- نباید به گیتی کسی تا جور (                    )    2- لوای ستم برتو شد استوار  (                   )

3- من با تبختر گفتم              (                    )     4- چوپان که از ملازمان او بود (                )

5- زتن خون و خوی فروریختند (                 )   6- آفتاب نعمتم شد زیر میغ (                    )

7- من نیز برآن ستیزه مرا قفا زدند تو را بیاوردم (              )   8- راهی به مراتب قرب نداری (              )

ج) خودآزمایی:                  4 نمره

1-چرا قیاس طوطی خنده آور بود ؟ (5/0)                     2- مصرع « زمانه بیامد نبودش توان » یعنی چه ؟(5/0)

3-در قطعه مسافر « راهگذر » چه کسی است ؟ (5/0)     4- محوری ترین پیام داستان خیر و شر چیست ؟(5/0)

5- با توجه به مصرع «به گردان لشکر سپهدار گفت » مقصود از سپهدار کیست؟(5/0)

منظور نویسنده از « هنرمندان بسیاری خود را به قطار رساندند » چیست ؟(5/0)

7-در مصرع « تا چراغ از تو نگیرد دشمن »‌ منظور شاعراز چراغ چیست ؟ (5/0)

8-معادل امروزی « قفا زدن» و «‌فروبریم» بگذار داری در میدان فرو بریم » چیست ؟(5/0)

د- دانش های ادبی :      3 نمره

1- ویژگی اصلی حماسه چیست ؟ (5/0)                       2- » قطرات سه گانه »‌ اثر کیست ؟ (25/0)

3- موضوع اصلی ادبیات نمایشی چیست ؟(5/0)          4- چه شواهدی بر ایرانی بودن داستان سمک عیار وجود دارد ؟ (5/0)

به حکایاتی که نتیجه آن ها می تواند سرمشقی برای موارد به مشابه باشد…………… می گویند ؟(25/0)

6- دو مورد از اصلی ترین مسائل در ادبیات پایداری را بنویسید ؟(5/0)

7- « مشبه به » و «‌وجه شبه» را در عبارت زیر بیابید .(5/0)- تنش چون بید لرزان است .

هـ – درک مطلب :       4 نمره

1- در مصرع های : گرچه گاهی شهابی / مشق های شب آسمان را / زود خطی می زد و محومی شد .

الف) مقصود از شهاب چیست؟ (5/0)                      ب) شعر در چه قالبی سروده شده است ؟(5/0)

2- مفهوم  کنایی « نه کرسی فلک را زیر پای قزل ارسلان بکشد »‌ چیست ؟(5/0)

3- در عبارت « دریا دلان صف شکن که دل شیطان را از رعب و وحشت می لرزانند » مقصود از عبارت مشخص شده چیست ؟(5/0 )

4- با توجه به ابیات : حالی آن لعل آبدار گشاد / پیش آن ریگ آبدار نهاد

در چراغ دوچشم اوزدتیغ/ نامدش کشتن چراغ دریغ              الف) مقصود از ریگ آبدار چیست ؟(5/0)

ب) چراغ استعاره از چیست ؟(5/0)

5- با توجه به بیت زیر چرا طوطی فکر می کند درویش شیشه روغن را شکسته است؟

« از چه ای کل باکلان آمیختی                        تومگراز شیشه روغن ریختی

6- با توجه به قطعه فردوسی در عبارت « در برابر نامدار که زانوبر زمین زده و سرفرود آورده بود » زایر نامدار کیست؟(5/0)

و- شعر حفظی :   1نمره

در اشعار زیر نقطه چین ها را پرکنید :

1-………………………………………                   غم به کناره می رود ،مه به کنار می رسد

2- گفتم  ز مهر ورزان  رسم  وفا  بیاموز                       ………………………………………

 

ادبیات فارسی 1

                                                                              مؤفق و مؤید باشید

  باسمه تعالی

     شماره 5

 

الف) درک مطلب             4 نمره

فرزند عزیز را به صدجهد                                             بنشاند چو ماه در یکی مهد

آمد سوی کعبه سینه پرجوش                                      چون کعبه نهاد حلقه در گوش

گفت ای پسر این نه جای بازی است                           بشتاب که جای چاره سازی است

گویارب از گزاف کاری                                            توفیق دهم به رستگاری

مجنون چون حدیث عشق بشنید                                            اول بگریست پس خندید

کلمات قافیه را در بیت اول مشخص کنید . (5/0)

مجنون پس از شنیدن حدیث عشق چه کار کرد ؟(5/0)

پدر مجنون با چه حالتی سوی کعبه آمد؟(5/0)

پدر مجنون در مورد کعبه به مجنون چه گفت؟(5/0)

پدر مجنون از مجنون خواست که چه دعایی بکند ؟ (5/0)

 در بیت « از قیاسش خنده آمد خلق را                   کوچو خود پنداشت صاحب دلق را » چرا مردم به نحوه مقایسه طوطی خندیدند؟(5/0)

در بیت « همی خواست پیروزی ودستگاه                         نبود آگه از بخشش هور و ماه » رستم از خداوند چه چیزهایی می خواست ؟(5/0)

در بیت « حالی آن لعل آبدار گشاد                       پیش آن ریگ آبدار نهاد » مقصود از ریگ آبدار در مصراع دوم کیست؟(5/0)

ب)بیان معنی ومفهوم شعر و نثر.       6 نمره

از دور ناله ای شنید براثر ناله رفت . (25/0)

سمک با خود گفت در این کار تعبیه ای است .(25/0)

شر به سبب خبث طینت آن را نپذیرفت   .(25/0)

صورت جوانی که خونش (O- ) است گل انداخته  .(25/0)

جهان را بلندی و پستی تویی                        ندانم چه ای هر چه هستی تویی(5/0)

گفت مُردم زتشنگی دریاب                         آتشم را بکش به لختی آب(5/0)

بدوگفت اریدون که رستم تویی                  بکشی مرا خیره از بدخویی (5/0)

بی ادب تنها نه خود را داشت بد                  بلکه آتش در همه آفاق زد (75/0)

دل من همی برتو مهر آورد                       همی آب شرمم به چهر آورد   (75/0)

10- ریش برمی کند و می گفت ای دریغ             کآفتاب نعمتم شد زیر میغ (1)

11- چون رایت عشق آن جهان گیر                  شد چون مه لیلی آسمان گیر (1)

چ) معنی لغات     2نمره

سپاس و آفرین ایزد جهان آفرین راست .(25/0)

سمک عیار پیش خورشید شاه برپای بود و خدمت می کرد .(25/0)

روزی رستم برای شکار به نخجیر گاهی نزدیک مرز توران روی نهاد .(25/0)

از خوان توبسی خوردم و از غریب نوازی توبسی آسودم .(25/0)

ازدحام است و مهربانی می گویند جلوی دانشگاه تهران سی چهل نفرکشته شده اند .(25/0)

ساعتی بیش به شروع حمله نمانده است واین جا آیینه ی  تجلّی همه ی تاریخ است .(25/0)

پدر لبخند زد من با تبختر گفتم هر کدام جداگانه به او هدیه می دهیم .(25/0)

چون موسوم حج رسید برخاست                 اشتر طلبید و محمل آراست  (25/0)

د)در بیت زیر نقطه چین ها را پر کنید .

باغ سلام می کند سرو ………… می کند                     سبزه پیاده می رود غنچه………… می رسد (1)

هـ )خودآزمایی   4 نمره

« بند پوتین  را محکم بستن » کنایه از چیست ؟ (5/0)

شعر « خط خورشید » در چه قالبی سروده شده است ؟ (5/0)

3- در بیت « چنین گفت فرزند خیرالانام         حسین آن شهنشاه والامقام » مقصود از خیرالانام کیست؟ (5/0)

4- در بیت «‌شرکه آن دید دشنه باز گشاد            پیش آن خاک تشنه رفت چوباد » مقصود از خاک تشنه کیست ؟(5/0)

5- معادل امروزی « فروبریم» در عبارت « بگذار تا فردا داری در میدان فرو بریم » چیست ؟ (5/0)

6- مصراع «‌زمانه بیامد نبودش توان »‌یعنی چه .(5/0)

7- با توجه به مصراع « به گردان لشکر سپهدار گفت » مقصود از «‌سپهدار »‌کیست .(5/0)

در عبارت « پادشاهی اوراست زیبنده » خدایی اوراست درخورنده » بین کدام کلمات آرایه سجع دیده     می شود .(5/0)

 

 

و) تاریخ ادبیات و دانش های ادبی       3نمره

1- در بیت « بزد دست سهراب چون پیل مست              برآوردش از جای و بنهاد پست » مشبه‍ٌ به را مشخص کنید .(25/0)

2-ادبیات نمایشی در غرب به سه نوع تقسیم می شود فقط نام ببرید .(75/0)

بزرگترین شاعر حماسه سرای ایران چه نام دارد؟ (75/0)

کتاب « داستانهای دل انگیز ادبیّات فارسی » نوشته ی کیست؟ (5/0)

معروف ترین سراینده ی داستان های بزمی در ادب پارسی کیست ؟(5/0)

از آثار شهید سیدمرتضی آوینی دومورد را نام ببرید .(5/0)

ادبیات فارسی 1

 

  باسمه تعالی

شماره 6

 

ابیات و عبارات زیر را به نثر ساده و روان معنی کنید .(6 نمره )

الف) خدایی اوراست درخورنده .(25/0)

ب) کاووس از این گستاخی برآشفت .(25/0)

ج)ای بزرگوار به اقبال توامشب قطران را دست بسته بیاورم .(25/0)

د) هرم نفس مردم گرمشان کرد .(25/0)

ه) با تمام دل خود می گویم                          تا چراغ از تو نگیرد دشمن .(5/0)

و) مرامشاطه ی صبح و زینت بخش ریاحین و ازهار می دانند .(1)

ز) چو نه ماه بگذشت بردخت شاه                           یکی پورش آمد چو تابنده ماه (5/0)

ح) چو سهراب  شیراوژن اورا بدید                         زباد جوانی دلش بردمید (5/0)

ط) هر نفس حمد خداوندی که نیکو اخترم             شد به یاری حسین ،دستم جدا از پیکرم (5/0)

ی) وای برجان توکه بدگهری                                 جان بری کرده ای و جان نبری (5/0)

ک) هر دو نی خوردند از یک آبخور                این یکی خالی وآن پر از شکر (5/0)

ل) باز در آن هوای مه آلود              پاک کن هایی از ابر تیره               خط خورشید را پاک می کرد (1)

معنی لغاتی که زیر آنها خط کشیده شده را بنویسید .(2 نمره)

گوش پند نیوشان آواز اوشنوده.          توپور گو پیلتن رستمی .                        سبک تیغ تیز از میان برکشید.

چنین گفت فرزند خیرالانام           حسین آن شهنشاه والامقام.                                ای برادر مرا دست باز بند.

از خوان توبسی خوردم .             دشمن در برابر ایمان جنود خدا متکی به ماشین پیچیده ی جنگ است .

در عبارت « مردی از شرق برخاست » منظور کیست ؟(25/0)

« رنگ به رو ندارد » یعنی چه ؟ (25/0)

در جمله ی «مادرم آب و آیینه و قرآن در دست » به کدام سنت اشاره دارد ؟(5/0)

در داستان هدیه ی ناتمام نیک چگونه به بزرگواری پدر پی برد ؟(5/0)

مترجمان چه کار می کنند ؟(25/0)

محوری پیام داستان خیر و شر چیست ؟(5/0)

در این بیت منظور از پدر و پسر کیست ؟ (5/0)

پدر را نباید که داند پسر                           که بندد دل و جان به مهر پدر

10-ویژگی  اصلی حماسه چیست؟(5/0)

11-نوشته ای که مضمونی شاعرانه دارد چه نامیده می شود ؟(5/0)

12-قطرات سه گانه اثر کیست؟( 5/0)

13-شیللر با کدام شاعر آلمان هم سنگ و برابر است ؟(5/0)

14- استعاره را درعبارت زیر مشخص کنید .(5/09

دفتر آسمان پاره پاره

15-منظور از گل هایی که در نسیم آزادی می شکفند چیست؟(5/0)

16-قطعه ی ادبی چیست ؟(1) با ذکر مثال

17-دومورد از اصلی ترین مسایل ادبیات پایداری را بنویسید .(1)

18-« ارجمند گرداننده ی بندگان از خواری ،در پای افکنده ی گردن کشان از سروری » اشاره به کدام آیه ی شریفه دارد ؟

19-از داستان طوطی  و بقال چه نتیجه ای می توان گرفت ؟(1)

20- در بیت زیر چه آرایه هایی به کار رفته است ؟(1)

صد هزاران دام ودانه است ای خدا                   ماچومرغان حریصی بی نوا

21- این مصراع ها را کامل کنید .(1)

گفتم که نوش لعلت ما را به آرزو کشت                   …………………………………

رونق باغ می رسد ،چشم و چراغ می رسد                 …………………………………

 

ادبیات فارسی 1

                                                                                      موفق باشید .

  باسمه تعالی

شماره 7

 

معنی شعر و نثر     6 نمره

اشعار و عبارت های زیر را به فارسی روان برگردانید .       5/0

الف- هست کننده نیستی ،نیست کننده پس از هستی  .25/0

ب- در این کار تعبیه ای است .  25/0

ج-مرا مشاطه ی صبح و زینت بخش ریا حین و ازهار می نامند .          75/0

ح- قطره علم است اندرجان من                                 وارهانش از هوا وزخاک تن    5/0

خ-زکف بفکن این گرز و شمشیر کین                    بزن جنگ و بیداد را بر زمین   5/0

د- خم آورد پشت دلیر جوان                                        زمانه بیامد نبودش توان     75 /0

ذ- جدا از تو نگردم من ،اگر جان در بدن دارد              اگر جان را فدا کردم ،زهی طالع که من دارم .1

ر- از قیاسش خنده آمد خلق را           کوچوخود پنداشت صاحب دلق را  . 75 /0

ز-خاک مظهر فقر مخلوق در برابر غنای خالق است .5/0

و- قدرتی به من بخشا تا روح خود را از تعلق به جنبه های ناچیز روزگار بی نیاز کنم. 5 /0

لغت   2 نمره

معنی لغات را با توجه به عبارت های داده شده بنویسید .هر لغت 25/0                                       2 نمره

الف- توانی به من عطا فرما تا در برابر گستاخ ومغرورزانوی دنائت خم نکنم .        ب- پدر لبخند زد .من با تبختر گفتم.

پ- دشمن در برابر ایمان جنودخدا متکی به ماشین جنگ است     ت- قلبشان با قلب مردم هماهنگی یافت وهرم نفس مردم گرمشان کرد.

ج-کم کسی ز ابدال حق آگاه شد                                  ح- چوپان که از ملازمان اوبود پرسید

د- به خدمت قطران رفتم و اورا با تمکین تمام آوردم     ذ- روزی رستم برای شکار به نخجیرگاهی مرز توان رفت .

خودآزمایی    4 نمره  

1- با توجه به قطعه ی مسافر راهگذار چه کسی است؟   25/0

2-در قطعه ی « فردوسی » زایر نامدار کیست؟  25/0

3-با خواندن داستان هدیه ی ناتمام کدامیک از دو برادر را فداکارتر می دانید ؟     25/0

4- دوفیلم سینمایی نام ببرید که در آن صحنه هایی از هشت سال دفاع مقدس به تصویر کشیده شده است .5/0

5-دونمونه از اعتقادات عیاران را بنویسید.5/0

6-با توجه به مصراع « به گردان شکر سپهدار گفت »منظور از سپهدار » کیست؟25/0

7-« هر کاری با نام خدا آغاز نشود ابتر است » اشاره به چه حدیثی دارد؟5/0

افراسیاب بافرستادن سپاه به یاری سهراب چه هدفی رادنبال می کرد ؟5/0

مصراع « زمانه بیامد نبودش توان »‌یعنی چه ؟ 5/0

معادل امروزی « فرو بریم » و « قفازدن » چیست ؟  5/0

دانش های ادبی 3 نمره

1- مؤلفان کتب زیر را بنویسید .1 نمره     هر کدام   25/0

مثنوی (           ) هفت پیکر (            ) مثل چشمه مثل رود (            )   مناظره ی گوهر و اشک (                 )

دومورد از ویژگی های اصلی حماسه را بنویسید .5/0

ردیف و قافیه را در بیت زیر مشخص کنید .5/0

چویک ماه شد همچو یک سال بود                                  برش چون بررستم زال بود 25/0

هنری ترین نوع ادبیات مردمی …………………نام دارد .25/0

در نوشته ی « ابرمی گرید و می خندد از آن گریه ی چمن » چه آریه ی ادبی نهفته                                    است ؟(                    )25/0

6- تراژدی چیست ؟   25/0

شکل مقابل مربوط به کدام یک از اوزان شعری است ؟                       ------         ------  ×

                                                   (   قالب )                                  ------         ------ ×

درک مطلب   4 نمره

تو چرا می جنگی /پسرم می پرسد /من تفنگم  در مشت /کوله باری بر بام برپشت /بند پوتینم را محکم             می بندم /مادرم /آب وآیینه و قران در دست ،روشنی در دل من می بارد /پسرم باردگر می پرسد/توچرا        می جنگی /با تمام دل خود می گویم /تا چراغ ازتو نگیرد دشمن .

1-شاعر در این شعر به چه سنتی اشاره دارد ؟5/0

2- منظور از روشنی در دل من می بارد چیست ؟5/0

3- معادل از صمیم قلب را در کدام مصراع شعر می یابند ؟5/0

4- « بند پوتین را محکم بستن » کنایه از چیست ؟5/0

ب- مقصود از خاک تشنه در بیت « شرکه آن دید، دشنه بازگشاد            پیش آن خاک تشنه رفت چوباد » کیست؟25/0

پ- قطران گفت :« ای آتشک ! شیرآمدی یا روباه ؟» آتشک گفت : « ای پهلوان ! به اقبال توشیر آمدم .    5/0

1-در این نوشته یک ضرب المثل بیابید .

ت- شب شبی بی کران بود/دفتر آسمان پاره پاره /برگ ها زرد و تیره / فصل ،فصل خزان بود/ گرچه گاهی شهابی/مشق های شب آسمان را زودخط می زد و محومی شد/ناگهان نوری از شرق تابید /خون خورشید /آتشی در شفق زد/مردی از شرق برخاست/آسمان را ورق زد ./

منظور از شهاب چه کسانی است؟5/0

مردی از شرق برخاست اشاره به کیست؟25/0

منظور از آسمان را ورق زد چیست؟5/0

شعر حفظی 1 نمره –کامل کنید.

  مژده دهید باغ را بوی بهار می رسد         ...............................................

راه دهید یار راآن مه ده چهار را  ............................................. 

سولات ادبیات فارسی سال اول (نیم سال اول )

ادبیات فارسی 1

باسمه تعالی

شماره 1

 ۱- ابیات وعبارات زیر را به فارسی روان بنویسید ؟

صورت « نیک» از خوشحالی ،گل انداخت .(25/0)

مردمی که تمام عمر در لاک خودشان بوده اند .(25/0)

برخود گرفت که این کار بکند .(25/0)

خدایی اوراست درخورنده .(25/0)

به کشتی گرفتن برآویختند                     زتن خون و خوی را فرو ریختند (5/0 )

زکشتن جوی نیست پروای من                          شهادت بود ارث آبای من (5/0)

تو مرا کشتی و خدای نکشت                     مقبل آن کز خدای گیرد پشت (5/0)

 از قیاسش خنده آمد خلق را             کو چو خود پنداشت صاحب دلق را (75/0)

گر چه گاهی شهابی / مشق های شب آسمان را / زود خط می زد  ومحو می شد . (75/0)

خرامان بشد سوی آب روان                          چنان چون شده باز جوید روان (1)

هر آنکه از روی نادانی ، نه او را گزید ، گزند او ناچار بدو رسید .(1)

ب) شعر حفظی (1 ) نمره – ابیات زیر را کامل کنید .

گفتم…… تودارم ،گفتا غمت سرآید                      گفتم که …… من شو،گفتا اگر برآید

گفتـم ز……… رســم  وفــا  بیــاموز                        گفتا ز………  ایـن کـار کمتـر آید

ج) دانش های ادبی (3  نمره)

1. در بیت زیر چه آرایه ی برجسته ی ادبی به کار رفته است ؟(25/0)

ارغوان جام عقیقی به سمن خواهد داد                       چشم نرگس به شقایق نگران خواهد شد

2. در بیت « چوبشنید رستم ،سرش خیره گشت          جهان پیش چشم اندرش تیره گشت» کلمات قافیه را بیابید. (25/0)

3. «‌استعاره » چیست؟ (5/0)

4. « تراژدی » چیست ؟ (5/0)

5. ویژگیهای اصلی حماسه را بنویسید . (5/0)

6.آثار زیر از چه نویسندگان و شاعرانی است ؟(75/0)

الف .تاریخ جهانگشا:                        ب. هفت پیکر:                                ج. مثنوی :

7. این عبارت توصیف چه شخصیتی است ؟ (25/0)

« نویسنده ،شاعرو فیلسوف بزرگ هندوستان ومشرق زمین که موفّق به دریافت جایزه ی ادبی نوبل شد .»

د)خودآزمایی (4)نمره

اهداف سهراب از لشکر کشی به ایران چه بود؟(5/0)

مصراع « سر مهتری زیر گرد آورد » یعنی چه ؟ (5/0)

منظور از مصراع « زمانه بیامد نبودش توان » چیست ؟ (5/0)

معادل امروزی « فروبریم » ( بگذار تا فردا  دارای در میدان فروبریم ) و « قفا زدن »‌چیست ؟ (5/0)

در بیت «‌آمد آورد پیش خیر فراز              گفت گوهر به گوهر آمد باز »‌مقصود از گوهر اول و دوم چیست ؟ (5/0)

مقصود از مصراع اول بیت « می نمود آن مرغ را هرگون شگفت/تا که باشد کاندر آید او به گفت » چیست؟ (5/0)

منظور نویسنده از «‌هنرمندان بسیاری خود را به قطار رساندند » چیست ؟ (5/0)

با توجه به درس هدیه ی ناتمام ،چرا راوی به دروغ گفت «‌نصف سطل زمین شویی مال من است » ؟(5/0)

هـ ) درک مطلب (4) نمره – با توجه به شعر زیر به سؤالات پاسخ دهید .

-توچرا می جنگی ؟/  پسرم می پرسد :/  من تفنگم در مشت / کوله بارم بر پشت /  بند پوتینم را محکم        می بندم /مادرم / آب و آیینه و قرآن در دست  /  روشنی دردل من می بارد ./   پسرم بار دگر می پرسد : /-  تو چرا می جنگی ؟/  با تمام دل خود می گویم :/ -تا چراغ از تو نگیرد دشمن .

1.شاعر در این شعر به چه سنّتی اشاره دارد ؟ (5/0)

2.مقصود از « روشنی در دل من می بارد »‌چیست؟(5/0)

3.منظور از « چراغ» چیست؟ (5/0)

4.معادل « از صمیم قلب » را در کدام مصراع شعر می یابید .(5/0)

5. « بند پوتین را محکم بستن » کنایه از چیست ؟ (5/0)

6. در بیت زیر منظور از « عالم ذر» چیست ؟ (5/0)

شما شرک یزدان وکین بر رسول                       نهادید در عالم ذر قبول

7.منظور از کلمات مشخص شده در بیت زیر را بنویسید .(5/0)

مگر کان دلاور گو سال خورد                        شود کشته بردست این شیر مرد

8 .در سخن « انگشتری به من داد تا چون تو را پیش وی برم ،از عهده ی کار من بیرون آید » انگشتری به من داد بیانگر چه مفهومی است ؟ (5/0)

ن) لغات مشخص شده ی زیر را معنی کنید .(2 ) نمره

مرا مشاطه ی صبح و زینت بخش ریا حین و ازهار می نامند.

دشمن در برابر ایمان جنود خدا متکی به ماشین پیچیده ی جنگ است .

روی صورت جوان خون دلمه بسته.

کآفتاب نعمتم شد زیر میغ.

نمی دهم به شما غیر ناوک برّان

همی خواست پیروزی و دستگاه

هرکاری که با نام خدا آغاز نشود ،ابتر است .

 

                                                               موفق باشید

 

 

 

 

 

 

                                                           

 

  باسمه تعالی

ادبیات فارسی 1

 

                                                                                                                                                     شماره 2

الف- معنی لغت : (2 نمره)

معنی هر یک از لغت های مشخص شده را با توجه به مصرع یا عبارت مربوطه بنویسید .

1- زتن خون و خوی فروریختند .                                          2- نباید به گیتی کسی تا جور

3- من با تبختر گفتم .                           4- تا آتشک غدر نکند            5- جولقیی سربرهنه می گذشت

6-تو را به جان زینهار دهم.                7- بچه های مهندسی آخرین کارهای مانده را راست وریس

8- می خواهیم در میان ما حکم شوی.

ب- بیان معنی و مفهوم شعر و نثر: (6 نمره )

معنی هر یک از شعر ها وعبارت های زیر را بنویسید .

1- دگر گونه تر باشد آیین ما .(25/0)                              2- روی به راه نهاد تا از طلایه بگذشت .(5/0)

3- خانمی می گوید :چار چار است .(25/0)                    4- پدر را نباید که داند پسر .(5/0)

5- کم کسی از ابدال حق آگاه شد. (5/0)

6- ای آتشک تو در شبروی و عیاری دستی داری .(5/0)

7- تو مرا کشتی و خدای نکشت                          مُقبَل آن کز خدای گیرد پشت .(5/0)

8- مرامشاطه ی صبح و زینت بخش ریاحین و ازهار می نامند .(75/0)

9- خاک مظهر فقر مخلوق در برابر غنای خالق است .(75/0)

10- قدرتی به من بخشا تا روح خود را از تعلّق به جیفه های ناچیز روزگار بی نیاز کنم .(5/0)

11- درود بر پیامبر بازپسین پیشرو پیامبران پیشین ،گره گشای هر بندی و آموزنده ی هر پندی (75/0)

12- با تو یاد هیچ کس نبود روا .(25/0)

ج- تاریخ ادبیات و دانش های ادبی :  (3 نمره )

ادبیات نمایشی در غرب به …………… ، ……………… و…………… تقسیم می شود (75/0)

نویسندگان آثار زیر را بنویسید (5/.) حقیقت :                           - مجموعه ریشه در ابر :

ویژگی اصلی حماسه چیست ؟(5/0)

در شعر زیر قافیه و ردیف را مشخص کنید .(5/0)

کنون گر تو در آب ماهی شوی                    و گر چون شب اندر سیاهی شوی

نویسندة داستان « سمک عیّار » کیست ؟(25/0)

در شعر زیر کدام آرایه ای ادبی به چشم می خورد ؟(5/0)

« بزد دست سهراب چون پیل مست                  برآوردش از جای و بنهاد پست»

ج: خودآزمایی : (4 نمره )

1-« زمانه بیامد نبودش توان » یعنی چه ؟(5/0)

2- معادل امروزی عبارات زیر را بنویسید .(5/0)

الف- تو مرا برخویشتن گیر .                                              ب- سمک وآتشک نگاه می داشتند.

3- با توجه به مصرع « به گردان لشکر سپهدار گفت » مقصود از سپهدار کیست؟(25/0)

4- امروزه « سردم دار » به چه کسی گفته می شود ؟(25/0)

5- معادل امروزی « فرو بریم » و «‌قفا زدن » را بنویسید .(5/0)

6- مقصود از « روشنی در دل من می بارد »‌چیست ؟(5/0)

به عقیده نویسنده تقدیر تاریخی زمین از کجا و به دست چه کسانی جاری می شود ؟(5/0)

عبارت « تازه پشت لبش سبز شده » کنایه از چیست ؟(25/0)

سمک در گفت و گو با سیاه گیل چه کسی را برادر خود معرّفی کرد ؟(25/0)

– در بیت « آمد آورد پیش خیر فراز/ گفت گوهر به گوهر آمد باز » مقصود از گوهر اول و دوم                  چیست ؟(5/0)

خ- درک مطلب : ( 4 نمره )

محوری ترین پیام داستان خیر و شر چیست؟(5/0)

عبارت « درد دل می کند و سیاست می بافند » کنایه از چیست ؟(5/0)

در عبارت « شنبه روز قتل است .» منظور « روز قتل » چه روزی است ؟(25/0)

« بند پوتین را محکم بستن»‌کنایه از چیست ؟(5/0)

 در ‌عبارت « نه کرسی فلک را زیرپای قزل ارسلان بکشند » منظور چه کسانی هستند؟(5/0)

در عبارت « تا چراغ از تو نگیرد دشمن »‌منظور از چراغ چیست ؟(25/0)

در قطعه ی فردوسی « زایر نامدار » کیست و با توجه قطعه ی مسافر «راهگذار »‌چه کسی است؟ 5/0

شعر داده شده را بخوانید و به سؤالات زیر پاسخ دهید :

شب ،شبی بی کران بود                    دفتر آسمان پاره پاره

برگ های زرد و تیره                       فصل ،فصل خزان بود

گر چه گاهی شهابی                  مشق های شب آسمان را               زود خط می زد ومحو می شد

ناگهان نوری از شرق تابید                 مردی از شرق برخاست            آسمان را ورق زد.

الف- « شب» و « شهاب » نماد چه چیزهایی می باشند ؟(5/0)

ب- « مردی از شرق برخاست »‌منظور چه کسی است؟(5/0)

ج-« آسمان را ورق زد» یعنی چه ؟ (25/0)

د- حفظ شعر : (1 نمره )

جای خالی را در ابیات زیر  پر کنید .

1- آب زنید راه را هین که…….. می رسد                  مژده دهید باغ را …………. می رسد

2- گفتم …………….رسم وفا بیاموز                           گفتا …………….. این کار کم تر آید.

                                                        

 

 

 

 

 

 

 

  باسمه تعالی

ادبیات فارسی 1

                                                                                                                                                     شماره 3

 

الف) ابیات و عبارات زیر را به نثر روان برگردانید .6 نمره

صد هزاران دام و دانه است  ای خدا/ ما چو مرغان حریصی بی نوا.(1نمره)

کار پاکان را قیاس از خود مگیر /گرچه ماند در نبشتن شیر شیر(1 نمره)

هر آن که از روی نادانی نه او را  گزید ،گزند او ناچار بدو رسید  .(75/0)

دیده ی آتشین من برکش / و آتشم را بکش به آبی خوش (75/0)

سمک را دید آن زمام گرفته و جلباب به روی مهد فرو گذاشته  .(5/0)

 نکته گفتی با همه سوداگران .(5/0)

مرا مشاطه ی صبح می نامند .(5/0)

دل من همی بر تو مهر آورد .(5/0)

تا چراغ از تو نگیرد دشمن .(25/0)

قطران بر خود گرفت .(25/0)

ب – لغات مشخص شده را معنی کنید .(2 نمره)

1- بکشتی مرا خیره از بدخویی                        2- ز باد جوانی دلش بردمید

3- بکوشیم و فرجام کار آن بود                           4- چوپان از ملازمان او بود

5- ازدحام است و مهربانی                                    6- صدهزاران این چنین اشباه بین

.7- نمی دهم به شما غیر ناوک برّان

ج) درک مطلب ( 4 نمره )

ریش بر می کند ومی گفت ای دریغ / کآفتاب نعمتم شد زیر میغ

الف) ریش برکندن کنایه از چیست ؟                ب) مفهوم کلی مصرع دوم چیست  1نمره

چنین گفت فرزند خیرالانام / حسین آن شهنشاه والامقام  منظور از خیرالانام چه کسی است ؟ 5/0 نمره

شب شبی بیکران بود /دفتر آسمان پاره پاره /برگ ها زرد وتیره /…

الف )شب وآسمان نماد چه چیزهای است .

پدر را نباید که داند پسر/ که بندد دل و جان به مهر پدر

الف)گوینده ومخاطب بیت چه کسانی هستند.   1 نمره

5- منظور از مصراع « زمانه به دست تودادم کلید » چیست ؟   5/0

د) دانش های ادبی  (  3نمره)

نام دیگر ادبیات داستانی چیست ؟ 5/0

دوتا از تفاوتهای نمایشی رو حوضی را با تعزیه بنویسید.   1نمره

نویسندگان آثار « سمک عیار » تاریخ جهانگشا » را بنویسید .  5/0

در بیت زیر استعاره را معلوم کنید .

در چراغ دو چشم او زد تیغ /نامدش کشتن چراغ دریغ   5/0

قافیه را در بیت زیر معلوم کنید .

چوبشنید رستم سرش خیره گشت /جهان پیش چشم اندرش تیره گشت 5/0

هـ )خود آزمایی (4 نمره )

با توجه به درس « طوطی و بقال » چرا قیاس طوطی خنده آور بود ؟(5/0)

در قطعه مسافر شاعر به کجا سفر می کند ؟ (5/0)

معادل « با تمام دل خود می گویم » چیست ؟(5/0)

«چو ده سال شد زان زمین کس نبود / که یا رست با وی نبرد آزمود »کدام زمینه ی حماسه را بیان              می کند .(5/0)

منظور از هنرمندان بسیاری خود را به قطار رساندند چیست ؟(5/0)

محوری ترین پیام داستان « خیر و شر » چیست ؟(5/0)

هدف سهراب از لشکر کشی به ایران  چه بود ؟(5/0)

منظور از مصرع « آسمان را ورق زد»  چیست ؟ (5/0)

و- حفظ شعر ( 1 نمره )

ابیات زیر را تکمیل کنید

گفتم ……………… رسم وفا بیاموز /گفتا …………… این کار کمتر آید

آب زیند راه را  هین که نگار می رسد /…………………………………